آشنایی با اصول نورپردازی نمای ساختمان

نمای ساختمان اولین قسمتی از بناست که دیده می شود و می تواند تاثیر مثبت یا منفی بر ذهنیت بیننده داشته باشد، به همین خاطر امروزه در بحث معماری و طراحی دکوراسیون، اهمیت ویژه ای به نمای ساختمان می دهند.

نمای ساختمان می تواند بیانگر ماهیت، شخصیت و هویت ساختمان باشد، به همین خاطر در طراحی نما انتخاب نوع مصالح به کار رفته، رنگ، بافت، حجم و جنس مصالح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طراحی نما در واقع هنر کنار هم قرار دادن این مصالح با چاشنی خلاقیت است برای خلق یک نمای چشم نواز می باشد که بیانگر ویژگی های بنا باشد. با تابش نور خورشید و بازتابش آن، نمای ساختمان در طول روز به خوبی دیده می شود و با کمک سایه ها و نیم سایه ها، بافت و رنگ و حجم حس مورد نظر به مخاطب منتقل می شود. اما در تاریکی شب این قضیه متفاوت است و اهمیت نورپردازی بیش از پیش نمایان می شود چرا که نورپرداز باید بتواند حسی که نمای ساختمان در روشنایی روز به مخاطب القا می کرد، در طول شب نیز منتقل کند. امروزه و با گسترش تکنولوژی و با وجود پروژکتورها، چراغ های دکوراتیو، چراغ های LED با پرتاب نور بالا، ریسه های LED رنگی، جت لایت ها، وال واشرهای LED، چراغ دیواری، چراغ حیاطی و… دست طراحان نما و نورپردازها برای ایجاد نورپردازی های خلاقانه بازتر شده و اجرای آن سریع تر و راحت تر شده است. همچنین استفاده از نورهای هوشمند تحولی در نورپردازی نمای بیرونی ساختمان ایجاد کرده است به طوری که طراحان می توانند با کمک نرم افزارها، رنگ و شدت نورها را برنامه ریزی کنند که مطابق برنامه تغییر کنند.

هدف از نورپردازی علاوه بر تامین روشنایی، فضا سازی، ایجاد جلوه بصری و هویت بخشی به بنا و محیط پیرامونی آن است. با استفاده از تکنیک های نورپردازی می توان فضا و جلوه های بصری متفاوتی را خلق و حس متفاوتی را به مخاطب القا کرد. با استفاده از ترکیب رنگ های مختلف می توان حس عرفانی را برای یک مکان مذهبی ایجاد کرد، حس پویایی و حرکت را برای یک محیط ورزشی القا کرد. با یک نورپردازی هنرمندانه می توان حس آرامش و امنیت را برای ساکنان یک ساختمان مسکونی به ارمغان آورد یا عابران را تحریک به بازدید از موزه یا خرید از یک مجتمع تجاری کرد.

با نورپردازی می توان عیوب ساختمان را پنهان کرد یا بر ویژگی های خاصی از یک بنا تاکید و آن را برجسته کرد. می توان طول یا ارتفاع ساختمان را بزرگ تر جلوه داد، می توان به یک بنا شکوه و عظمت داد. با نورپردازی می توان تصویری از یک ساختمان مجلل و با ارزش در ذهن مخاطب ایجاد کرد و حس خوبی در بیننده ایجاد کرد که از مشاهده بنا لذت ببرد. در مقابل با نورپردازی غیر حرفه ای می توان همه زیبایی ها و محاسن یک بنا و نمای خوب را نابود کرد.

انواع نورپردازی:

1- نورپردازی خشن

وقتی بخواهیم عناصر، سطوح و بافت های کوچکی را در نمای ساختمان برجسته کنیم، از نورپردازی خشن استفاده می کنیم. در این حالت ابزارهای نورپردازی بر روی عناصری که لازم است نور به آن تابیده و برجسته شوند قرار می گیرد و به همین خاطر در این روش نمی توان سطح گسترده ای از نما را روشن کرد.

2- نورپردازی یکدست یا کامل

در این نوع نورپردازی معمولا همه یا سطح وسیعی از نمای ساختمان به صورت گسترده و یکنواخت روشن می شود. به این نوع نورپردازی، نورپردازی نرم، نورپردازی یکدست و نورپردازی یکنواخت هم گفته می شود. برای این شیوه نورپردازی لازم است که ابزارهای نورپردازی در نقطه ای در کنار ساختمان قرار داده شود.

3- نورپردازی از داخل و بیرون

در این روش طراح از لبه ها، پنجره ها و عناصری که در نمای ساختمان به کار رفته برای جلوه دادن به نورپردازی کمک می گیرد. به طور مثال با استفاده از منابع نور خطی مانند فیبرهای نوری و لامپ های نئونی لبه های خطوط به کار رفته در نما را نورپردازی می کنند تا طول و حجم ساختمان بیشتر به چشم بیاید و همین استفاده به جا، بر جذابیت نورپردازی می افزاید.

4- نورپردازی منطقه‌ای یا تاکیدی

با استفاده از این نوع نورپردازی می توان روی المان ها یا مناطقی خاص از بنا تاکید و آن را در ذهن بیننده برجسته تر کرد. عناصر و مناطقی مانند ستون ها، پنجره ها و بالکن ها معمولا نقاط پر کاربرد برای این نوع نورپردازی هستند.

به طور مثال می توان بلندی و استحکام بنا را با تاکید بر نورپردازی ستون ها به مخاطب القا کرد.

اصول نورپردازی نما:

برای اینکه یک نورپردازی چشم نواز داشته باشیم باید اصول اولیه ای را رعایت کنیم. طراحان معمولا به طور ناخودآگاه چنین اصولی را رعایت می کنند.

1- رنگ و شدت نور

در نورپردازی نمای ساختمان انتخاب رنگ نور از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که رنگ مورد نظر باید با نوع مصالح، رنگ نما و محیط اطراف تناسب داشته و یک تصویر چشم نواز را ایجاد کند. علاوه بر این شدت نور هم تاثیر زیادی در زیبایی نورپردازی دارد. شدت نور باید با چشم انسان هماهنگی داشته باشد و نگاه کردن به آن نباید باعث آزار و خستگی چشم شود.

استفاده بی مورد از رنگ ها و افزایش بی مورد شدت نور می تواند تاثیر منفی در زیبایی نما داشته باشد.

2- جلوگیری از ورود نور به داخل ساختمان

یکی از نکات مهم در نورپردازی نمای ساختمان، جلوگیری از آزار و اذیت ساکنان ساختمان است. ورود نور به داخل ساختمان در هنگام شب می تواند علاوه بر اینکه نورپردازی داخلی را به هم می ریزد، باعث آزار چشم و روح ساکنان ساختمان به خصوص در وقت استراحت شود.

3- پنهان بودن منبع نور

هنگام نورپردازی غیر از موارد خاص لازم است منابع نور از دید عموم پنهان باشد، این کار علاوه بر تمیز بودن کار، جلوی اختلالات احتمالی بعدی را نیز می گیرد.

4- تاکید نور

یکی از اهداف نورپردازی تاکید روی قسمت هایی از نما و برجسته کردن عناصر خاصی از نما می باشد، به همین خاطر هنگام طراحی نورپردازی باید اولویت های عناصری که نیاز به تاکید و برجسته شدن دارند، مشخص شود. استفاده هدفدار از این ویژگی زیبایی نورپردازی را بیشتر می کند. عناصری مانند لوگوی مجتمع، پیش آمدگی های شبیه ایوان، ستون ها و قوس ها با نورپردازی تاکیدی جلوه زیباتری به نمای ساختمان می بخشند.

» درباره نورپردازی نما بیشتر بدانید